نوشتن پروپوزال تحقیق

پروپوزال تحقیق یعنی یک نوع نوشتار کوتاه که جزئیات دقیق مواردی که می خواهید در پژوهشتان پوشش بدهید را ارائه می دهد. به احتمال زیاد شما پروپوزال را برای نوشتن تزتان لازم دارید و اصولا بعد از گرفتن مدرک کارشناسی و پا گذاشتن در مقطع ارشد و دکتری، برای پایان نامه ارشد و تز دکترا 100 درصد لازم خواهد بود. در این جا قصد داریم به شما نوشتن پروپوزال را کامل آموزش دهیم و به همه سوالاتتان هم پاسخ بدهیم.

هدف پروپوزال چیست؟

در یک پروپوزال پژوهشی، هدف ارائه پلن نویسنده است تا نشان دهد چه کاری قرار است در پژوهش انجام بدهد. در برخی موارد، بخشی از هدف گرفتن بودجه برای تحقیق مورد نظر است. در برخی دیگر، دنبال این هستیم که استاد راهنما یا دپارتمان پژوهش ما را تایید کند تا به کمک استاد کار تحقیق را پیش ببریم. در برخی موارد هم محققین در مراکز تحقیقاتی برای تصویب کارشان، نیاز به ارائه پروپوزال دارند. خلاصه در همه موارد، ساختار همه یکی است.

در یک پروپوزال تحقیق، نویسنده نشان می دهد چطور و چرا تحقیقش در این حوزه مرتبط و مهم است. در واقع نشان می دهند که کارشان از نظر موارد زیر ضروری است:

• پرکردن شکافی در دانش فعلی موضوع
• برجسته کردن و مورد تاکید قرار دادن پژوهش های مربوط به موضوع انتخابی
• اضافه کردن دانش جدید و اصیل به درک فعلی موضوع

یک پروپوزال همین طور نشان می دهد که نویسنده می تواند پژوهشش را انجام دهد و سهم مهم و معناداری در پیشبرد حوزه تحقیقاتی داشته باشد. برای این کار، پروپوزال شما باید پیشینه آکادمیک را مورد بحث قرار دهد و نشان بدهد که ایده های پیشنهادی تان ارزش آکادمیک و علمی دارند.

اما صرفا نشان دادن اعتبار تحقیقتان و همین طور توانمندی فردی شما در انجام کار برای تصویب شدن آن کافی نیست. پروپوزال شما باید موارد زیر را هم پوشش بدهد:

• متودولوژی تحقیقاتی ای که می خواهید استفاده کنید
• ابزارها و رویه هایی که برای جمع آوری، تحلیل و تفسیر داده ها می خواهید به کار بگیرید
• توضیح این که آیا تحقیق شما با بودجه و محدودیت های مرتبط که توسط موسسه، دپارتمان یا برنامه آکادمیک شما انجام می شود همخوانی دارد یا خیر (در واقع توجیه موارد اقتصادی و محدودیت ها)

اگر آموزش نوشتن مرور ادبیات را خوانده باشید، شاید فکر کنید پروپوزال تحقیق هم خیلی شبیه به آن است. اما خیر. پروپوزال جامع تر از مرور ادبیات است و در واقع مرور ادبیات بخشی از نوشتن پروپوزال است. در واقع قسمتی است که نشان می دهد کدام منابع را استفاده می کنید، چطور قرار است از آن ها استفاده کنید، و چرا به موضوع شما مرتبط هستند و آن ها را مهم تلقی می کنید. در واقع مرور ادبیات نوعی مینی پروپوزال است که قرار است در دل یک پروپوزال جامع با جزئیات کامل قرار بگیرد.

طول پروپوزال چقدر باید باشد؟

عموما پروپوزال های تحقیقاتی برای کارشناسی و کارشناسی ارشد صرفا چند صفحه هستند. اما برای پروژه های سنگین تر مثل تز دکتری و تقاضای بودجه، پروپوزال ها باید سنگین تر و جزئی تر باشند. هدف پروپوزال شفاف و دقیق تصویر کردن موارد پوشش داده شده و اهداف کار شماست پس تعداد کلمات یا صفحات پروپوزال خیلی محلی از اعراب ندارد بلکه مهم تضمین بیان تمام جزئیات ضروری است.

ساختار پروپوزال تحقیق

ساختار اکثر پروپوزال های تحقیقاتی به نسبت سرراست و مشخص است. برای رسیدن به اهداف اشاره شده در بالا، تقریبا همه پروپوزال های تحقیقاتی موارد زیر را دارند:

مقدمه

مقدمه شما باید اهداف زیر را برآورده کند:

• معرفی موضوع
• بیان مشکل یا مسنله و همین طور سوالاتی که می خواهید در تحقیق جواب بدهید
• ارائه بستر (context) برای تحقیق

در یک پروپوزال تحقیقاتی، مقدمه می تواند چند پاراگراف باشد. البته که باید مختصرمفید باشد ولی خب قرار هم نیست کلی مطلب را صرفا در یک پاراگراف بچپانیم!

در برخی موارد شاید لازم باشد نوعی چکیده یا جدول فهرست مانند از محتویات کار در پروپوزال قرار بدهید که جایش درست قبل از مقدمه است.

پیشینه ای از اهمیت کار

در این جا توضیح می دهید چرا تحقیق شما ضروری است و چطور با دانش فعلی و جاافتاده حوزه تان ارتباط دارد. کار شما شاید دانش فعلی را تکمیل می کند، آن را تقویت می کند یا حتی آن را به چالش می کشد – فارغ از این که کار شما چه نسبتی با بقیه کارها دارد، باید آن را با جزئیات کامل در پروپوزال تشریح کنید.

در این قسمت همین طور شفاف مشکلات کنونی ای که کار شما قرار است برطرف کند را تعریف می کنید. به این شکل، در واقع توضیح می دهید چرا کار شما مهم است و عملا به سوال so what? پاسخ می دهید.

در بخش پیشینه اهمیت کار، همین طور مشخص می کنید که چطور قرار است کار را انجام دهید. در صورت لزوم، بد نیست حتی بگویید چه سوالات و مسائل مرتبطی را در کارتان بررسی نخواهید کرد.

مرور ادبیات

در مرور ادبیات، همه منابعی که قرار است در تحقیق استفاده کنید را می آورید. این موارد شامل مطالعات اساسی و کلاسیک و داده هایشان، کتب، و مقالات علمی دیگر می شود. مرور ادبیات صرفا لیست یک سری منبع نیست بلکه مرور ادبیات طوری مجموعه مطالب گذشته را ارائه می دهد که توضیح می دهد چطور قرار است آن ها را در کارتان استفاده کنید.

طراحی مطالعه، متد، و برنامه ریزی

بعد از مرور ادبیات، شما پلن های تحقیقتان را ارائه می دهید. در این بخش دقت کنید که موارد زیر را پوشش دهید:

• نوع تحقیق: کیفی یا کمی؟ آیا داده های اصیل جمع می کنید یا قرار است با داده های کارهای دیگران، کار کنید.
• آزمایشگاهی، همبستگی، توصیفی، مقطعی، و …
• داده ها: مثلا اگر تحقیقی در حوزه علوم اجتماعی انجام می دهید، باید جمعیت مورد مطالعه را توصیف کنید. همین طور باید بگویید چطور قرار است شرکت کنندگان را انتخاب کنید و از آن ها داده بگیرید.
• ابزارهای مورد استفاده: آیا آزمایش قرار است انجام دهید؟ نظرسنجی؟ مشاهده پدیده ها؟ همه روش های جمع آوری داده و این که چرا روش های موثری برای انجام کار خاص شما هستند را باید بیان کنید.

فارغ از نگاه جامعی به خود تحقیق، باید موارد زیر را هم پوشش بدهید:

• بازه زمانی کارتان
• بودجه احتمالی
• هر گونه مانع بالقوه و راهکارهایی که برای هندل کردن آن ها در نظر دارید.

فرضیات و پیامدها

اگرچه نتایج کارتان را تا زمان واقعا انجام دادن آن نمی دانید، اما باید ایده روشنی داشته باشید که کارتان چطور قرار است contribution در این حوزه داشته باشد. این بخش شاید مهم ترین قسمت برای استدلال پروپوزال شما باشد چون دقیقا بیان می کند چرا کار شما مهم است.

در این بخش، موارد زیر را پوشش بدهید:

• به چه اشکالی کار شما می تواند تئوری ها و فرضیات کنونی حوزه شما را به چالش بکشد
• چطور کار شما مبنایی برای پژوهش های آینده خواهد شد
• ارزش عملی یافته های شما برای متخصصین، آموزش دهندگان، و فرهیختگان دیگر در حوزه شما
• مشکلاتی که کار شما بالقوه می تواند در رفع آن ها موثر باشد
• سیاست هایی که شاید تحت تاثیر یافته های شما قرار بگیرد
• چطور یافته های شما را می شود در حوزه آکادمیک یا بسترهای دیگر به کار برد و چطور باعث تغییراتی در آن ها می شود

در واقع، در این بخش قرار نیست نتایج خاصی را که انتظار دارید بیان کنید بلکه می گویید چطور یافته های شما ارزشمند خواهند بود

نتیجه گیری

در این جا مطالب را جمع بندی می کنید. در واقع پروپوزال را خلاصه می کنید و هدف بیان شده تحقیقتان را هم برجسته می کنید.

کتاب شناسی (bibliography)

بله شما باید علاوه بر مرور ادبیات، نوعی کتاب شناسی را هم بنویسید. بر خلاف مرور ادبیات، که در آن جا مربوط بودن منابع انتخابی تان را توضیح داد و در برخی موارد هم به چالش کشیدید، بخش کتاب شناسی صرفا منابع و نویسندگان آن را فهرست می کند.

نحوه استناددهی شما بستگی به سبک مورد استفاده یا درخواستی استاد راهنما/دپارتمان دارد. مهم ترین ها عبارتند از MLA، APA، Chicago و Vancouver. هر کدام قوانین و الزامات خاص خودشان را دارند یعنی برای حتی عکس، سخنرانی، ویدئو و غیره باید دستورات خاص خودشان را دنبال کنید. در آموزش بخش رفرنس ها، ما به طور کامل APA و Vancouver را تدریس کرده ایم. همین طور در لینک می توانید باقی سبک ها را ببینید و استفاده کنید.

گاها بیبلوگرافی کامل لازم نیست. در این موارد صرفا یک لیست رفرنس تهیه می کنید که همان منابعی است که در کارتان مورد استناد قرار داده اید. اگر نمی دانید کدام حالت برای شما مهم است، از استاد راهنما کمک بگیرید.

چطور پروپوزال تحقیق را بنویسیم؟

مثل هر متن آکادمی دیگری، پروپوزال را باید رسمی و با لحنی عینی (objective) بنویسید. دقت کنید که مختصرمفید بودن المان کلیدی ای در نوشتار آکادمیک است یعنی رسمی به معنی پرتصنع نیست.

ساختار اشاره شده در بالا را استفاده کنید. چون خوانندگان انتظار مشخصی از پروپوزال دارند و می خواهند مثل ساختار بالا باشد. حتما شفاف و منطقی مطالب را بیان کنید یعنی به هر سوالی که خواننده حین خواندن برایش پیش می آید باید در انتهای آن بخش پاسخ داده باشید.

ویرایش پروپوزال تحقیق

وقتی پروپوزال را نوشتید مدتی آن را کنار بگذارید تا بعد شروع به ویرایش کردن کنید. به این شکل خطاها و اشتباهات را بهتر خواهید دید. اگر هم برایتان زمان بر یا مشکل است، یکی از خدمات اصلی آکادمی ویرایش ایران، ویرایش پروپوزال های انگلیسی است.

اشتباهات رایج در پروپوزال که باید از آن ها پرهیز کنید

حرّافی کردن!

همان طور که در چند جمله قبل گقتیم رسمی به معنای پرتصنع بودن نیست. یعنی پروپوزال شما باید تا جای ممکن مختصرمفید و to the point باشد. هر چه خلاصه تر، بهتر.

عدم استناد به منابع کلیدی و مرتبط

تحقیق یعنی ادامه دادن کار مرتبط سایر محققین. حتما در پروپوزال تان باید به مقالات کلیدی در حوزه تان اشاره کنید و آن ها را به کارتان به شکلی گره بزنید. با این کار هم نشان می دهید کار شما چه اهمیتی دارد و هم آشنایی خودتان با حوزه را نشان می دهید.

تمرکز بیش از حد روی مسائل کم اهمیت

شکی نیست که تحقیق شما به دلایل گوناگونی مهم است. اما قرار نیست مثلا 5 یا بیشتر دلیل را در پروپوزال بیاورید. در واقع تعداد سوالات زیاد در پروپوزال شما را از هدف مرکزی و اصلی دور می کند و پروپوزال را تضعیف می کند. موارد جزئی تر را برای خود مقاله نگه دارید و صرفا به موارد کلیدی و اساسی در پروپوزال بپردازید.

عدم ارائه استدلال قوی برای تحقیق

عملا پروپوزال نوعی متن قانع کننده است یعنی اگرچه سعی می کنید پروپوزال را به شکلی عینی و آکادمیک ارائه کنید اما هدف این است که خواننده به کار شما “بله” بگوید. حالا فرق نمی کند خواننده استاد راهنما، رئیس دپارتمان، هیئت علمی، ارائه دهنده کمک هزینه و ادیتور یک ژورنال باشد و برای همه صادق است.

مهم: ارائه یک پروپوزال صد در صد درست و بی غلط

وقتی که می خواهید برای انجام تحقیق پروپوزال انگلیسی تصویب کنید خصوصا وقتی که پای بودجه و کمک هزینه وسط می آید، باید 100 درصد در ارائه آن مطمئن و معتمد به نفس باشید. اگر غلط های املایی و گرامری در آن وجود داشته باشد، یا لحنی غیرمنسجم و نامناسب داشته باشد، اعتبار شما زیر سوال می رود.

برای همین توصیه می کنیم حتما از فرد یا موسسه خدمات ویرایش انگلیسی برای ارائه یک پروپوزال انگلیسی بی نقص کمک بگیرید.

مطالب مرتبط مفید

نگارش چکیده مقاله اصولی و نبایدهای چکیده

روش نوشتن مقدمه مقاله

نحوه نوشتن منابع مقاله