نوشتن محدودیت های پژوهش

یکی از قسمتهای مهم مقاله نویسی نوشتن محدودیتهای پژوهش است. اغلب در اواخر ویرایش مقاله ضعف زیادی در مقالات دانشحویان و بعضا اساتید می بینیم. چرا که نوشتن محدویتها نکات ظریفی دارد تا هم از یک طرف بیان شوند و هم از طرف دیگر اعتبار و ارزش کار را پایین نیاورند.

در قدم اول  باید اهمیت “داده های بد” را بدانید

هر کتاب معتبری راجع به مقاله نویسی علمی بر اهمیت بیان محدودیت های تحقیق تاکید ویژه ای دارد. حتی کتابی به نام Brilliant Blunders در این باره نوشته شده تا نشان دهد تحولات علمی صرفا داستان موفقیت نیستند، بلکه موفقیت در گرو شکست های متعدد است.

کلمه “blunder” یا همان سوتی خودمان اشتباه بزرگی در مقاله نویسی است. برای این که داوران بتوانند قضاوت کنند که آیا اشتباهی مرتکب شده اید یا نه، نباید نتایج منفی خودتان را پنهان کنید. همان اول درباره محدودیت های روش ها و رویکرد خودتان صادق و آماده باشید.

ببینید مسئله این است که بالطبع از اشتباه گریزان هستیم و خب به ندرت آن ها را گزارش می کنیم. در حالی که اغلب این شکست ها هستند که ما را به واقعیت نزدیک می کنند. دانشمندان صادق به راحتی به اشتباهات خود اعتراف می کنند، در حالی که شبه دانشمندان شکست ها را نادیده می گیرند یا برای آن علت تراشی می کنند خصوصا وقتی که رو می شود.

نکته این جاست همان “داده های بدی” که فکر می کنید نباید گزارش کنید به درد خیلی از دانشمندان و محققین به همین داده ها احتیاج دارند تا بعدا به نوعی از آن ها استفاده یا تفسیرشان بکنند.

البته از آن طرف بوم هم نباید بیفتیم و قرار نیست طوماری از محدودیت ها را در انتهای مقاله ردیف کنیم. در واقع اصلا دوست نداریم کامنت زیر را از داور دریافت بکنیم:

I am not sure why there is a full section about limitations, this in itself says a lot about the study.

خیلی نمی فهمم چرا نویسنده بخش کاملی را به محدودیت ها اختصاص داده؛ این مسئله خوب وضعیت مقاله را نشان می دهد!

همیشه عدم قطعیت در نتایج وجود دارد، سعی نکنید مخفی کنید.

ژورنال British Medical Journal (BMJ) حرف خوبی راجع به این موضوع می زند:

از کلمه “منفی” برای مطالعاتی که تفاوت های معنادار پیدا نکرده اند، استفاده نکنید شاید چون خیلی کوچک بوده اند. همیشه عدم قطعیت وجود دارد و ما امیدواریم که شما صراحت کافی در گزارش هر آن چیزی که پیدا کرده اید داشته باشید. مثلا عبارت “این مطالعه تاثیری مشاهده نکرد” بهتر از “هیچ گونه تاثیر/تفاوتی وجود نداشت” هست.

راجع به ارائه محدودیت های پژوهش سازنده باشید

وقتی محدودیت ها و شکست های پژوهش خود را بیان می کنید، آن را به شکلی سازنده بیان کنید تا محققین دیگر از تجارب شما بیاموزند.

البته نباید به شکلی منفی این کار را بکنید. نتایج شما ممکن است برای شما “منفی” باشد، در حالی که برای جامعه علمی لزوما منفی نیستند و حتی معرف پیشرفت در زمینه مطالعه شده هستند.

معنایش این است که اگرچه خود نتایج در نظر شما غیرقابل انتظار یا مایوس کننده هستند، آن طوری که آن ها را ارائه می دهید نباید به زبانی منفی بیان شود. چرا که واکنش منفی هم در خواننده در پی دارد. پس، هر چیزی را به صورتی خنثی بیان کنید.

S1. *The limitation of this paper is that the two surveys were unfortunately not conducted in the same period. This will affect our results in terms of …

S1 دیگر خیلی صادقانه است در حالی که می توانست حس منفی کمتری داشته باشد. به S2 توجه کنید:

S2. Although the two surveys were not conducted in the same period, this will only affect our results in terms of …

تاثیر منفی S1 در S2 کم شد. به کمک:

خیلی شفاف راجع به محدودیت ها صحبت کنید

وقتی محدویت ها را بیان می کنید، کاملا باید شفاف باشید که دقیقا محدودیت ها چه هستند و چه پیامدهایی دارند. S1 و S2 از این نظر غلط هستند:

S1. *One limitation of our research was the sample size, which was too small.

S2. *The unfortunate contamination of a few of our samples may mean that some of our conclusions are somewhat misleading.

دلیل غلط بودن موارد بالا و چندین نکته مهم دیگر راجع به نوشتن حرفه ای محدودیت های پژوهش را در آموزش ویدئویی زیر خواهید آموخت.

محتویات فایل زیپ: ویدئوهای آموزش نوشتن حرفه ای محدودیتهای پژوهش + پی دی اف اسلایدها (+ هر فایل ضمیمه ای ضروری).

مطالب مرتبط مفید

چکیده چیست و چه اهمیتی دارد؟

منظور از هایلایت در مقاله نویسی چیست؟

چطور کلمات کلیدی مقاله علمی را انتخاب کنیم؟

استفاده از ضمیر we یا I در چکیده