نمونه گیری در دسترس
نمونه گیری در دسترس (Convenience sampling) یعنی جمع آوری نمونه از افرادی که در دسترس ترین هستند. در این مطلب از وبسایت، این روش نمونه گیری را کامل توضیح می دهیم، آن را با بقیه روش ها مقایسه می کنیم، مراحل انجام نمونه گیری در دسترسی را توضیح می دهیم و یک سری راهنمایی هم برای تصمیم راجع به بهترین رویکرد متناسب با نیازتان ارائه می دهیم.
نمونه گیری در دسترس (نمونه گیری فرصتی یا گرفتنی (grab)) یکی از رایج ترین روش های جذب شرکت کننده برای مطالعات تحقیقاتی یا نظرسنجی است. نوع آن هم غیراحتمالی است.
مثلا در حال گشت و گذار در اینترنت هستید و از شما می خواهند پرسشنامه ای را پر کنید: در واقع شما یک نمونه در دسترس برای جمع آوری داده های نظرسنجی هستید.
مزایای نمونه گیری دردسترس
آسان و سریع
اگر موعد تحویل کارتان خیلی نزدیک است و مشکل زمان دارید، می توانید با کمترین زحمت نمونه گیری در دسترس انجام دهید. یعنی مثلا به کمک نظرسنجی آنلاین می توانید کلی داده در زمان کوتاه به دست بیاورید.
مناسب برای تحقیقات اولیه
یعنی برای مطالعات پایلوت و قبل از انجام مطالعات رسمی تر و جامع تر خیلی گزینه مناسبی است.
هزینه بسیار کم یا حتی شاید رایگان
وقتی نظرسنجی را آنلاین بفرستید نه هزینه پست دارید و نه خیلی از افراد تقاضای وجه از شما خواهند داشت.
معایب نمونه گیری در دسترس
اصلی ترین عیب نمونه گیری در دسترس این است که شرکت کنندگان تصادفی انتخاب نمی شوند. یعنی تک تک شرکت کنندگان شانس مساوی برای انتخاب شدن در نمونه را ندارند.
سوگیری
به دلیل نبود تصادفی سازی، سوگیری هم در این نمونه گیری زیاد اتفاق می افتد. یعنی شمای محقق که مکان دسترسی و نحوه دسترسی به شرکت کنندگان را از قبل مشخص می کنید یا مثلا چه افرادی احتمالا تمایل بیشتری برای شرکت دارند باعث سوگیری در نمونه گیری می شوید.
نتایج غیرقابل تعمیم
بدون انتخاب تصادفی نمونه ها، ممکن است یک سری از گروه ها بیش از اندازه یا کمتر از حد واقعی نماینده جمعیت باشند که جمع آوری داده و نتایج را دچار سوگیری می کند. پس انتظار نداشته باشید که نتایجتان قابل تعمیم به کل جمعیت باشد.
نحوه انجام نمونه گیری در دسترس
- سوال تحقیق و جمعیت هدف را مشخص کنید. از چه کسانی قرار است داده بگیرید و چه نوع اطلاعاتی را قرار است پیدا کنید.
- برای بخش روش های مقاله، پرسشنامه ای طراحی کنید که به پاسخ دادن به سوال تحقیق کمک می کند. سعی کنید برای بینش های عمیق تر سوالات کیفی و کمی بگنجانید.
- از طریق ایمیل، رسانه های اجتماعی، حضوری و تلفن، نظرسنجی خود را پیاده کنید.
- نظرسنجی را در زمان ها و مکان های مختلف انجام دهید.
مثال های رایج نمونه گیری دردسترس عبارتند از: نظرسنجی یک رستوران از طریق شبکه های اجتماعی یا قراردادن میز (خدمت) در یک سری مکان عمومی توسط شهرداری برای گرفتن نظرات مردم.
مقایسه نمونه گیری دردسترس باسایر روش های نمونه گیری
نمونه گیری غیراحتمالی (شامل در دسترس و غیره) و نمونه گیری احتمالی دو دسته کلی روش های نمونه گیری هستند. تفاوت اصلی بین آن ها نیاز به تصادفی سازی در انتخاب نمونه است.
نمونه گیری غیراحتمالی
یعنی محقق از عمد یک سری فرد خاص را برای گنجاندن در نمونه تحقیق بر اساس فرضیات تحقیق انتخاب می کند.
روش های رایچ دیگر غیرتصادفی عبارتند از:
- نمونه گیری هدفمند: محقق از عمد شرکت کنندگان را بر اساس دانش و پیشینه خاصشان انتخاب می کند (در ارتباط با سوال تحقیق)
- نمونه گیری معرف یا گلوله برفی: از شرکت کنندگان موجود در مطالعه خواسته می شود تا افراد دیگری را معرفی کنند.
نمونه گیری احتمالی
در این نمونه گیری، تصادفی سازی داریم که ساده ترینش گمنام سازی جمعیت به کمک شناساگرهای عددی و سپس برداشتن تصادفی اعداد است.
روشهای دیگر نمونه گیری احتمالی عبارتند از:
- نمونه گیری سیستماتیک: هر فرد nم از پیش تعیین شده انتخاب می شود
- نمونه گیری طبقه ای: نمونه گیری تصادفی در یک سری گروه خاص اتفاق می افتد. هدفش تضمین معرف بودن گروه های اقلیت است.
- نمونه گیری خوشه ای: انتخاب تصادفی گروه ها مثل مدارس یا محله ها و سپس انتخاب تصادفی افراد در آن گروه ها.
چه زمانی از نمونه گیری در دسترس استفاده کنیم؟
اگر مطالعه تان پایلوت است، یا در مراحل اولیه تحقیق هستید، جمعیت غیرقابل دسترسی را هدف گرفته اید و یا زمان و منابع مالی محدودیتی دارید، نمونه گیری در دسترس گزینه خوبی است. حتما هم حواستان باشد در هر مطالعه تحقیقاتی یا نظرسنجی، روش نمونه گیری و محدودیت هایش باید شفاف و مشخص باشند تا نتایج ارائه شده گمراه کننده نباشند.
پاسخگوی سوالات و نظرات شما هستیم