متغیرهای مخدوشگر

متغیر مداخله گر یک متغیر سوم غیر قابل اندازه گیری است که با پیشنهاد وجود یک همبستگی کاذب، بر رابطه بین یک متغیر مستقل و یک متغیر وابسته تأثیر می گذارد، یا آن را «به هم می زند».

جزئیات متغیرهای مخدوش کننده در تحقیق

به دلیل وجود متغیرهای مداخله گر در تحقیق، هرگز نباید فرض کنیم که همبستگی بین دو متغیر دلالت بر علیت دارد.

هنگامی که یک متغیر خارجی به درستی کنترل نشده باشد و با متغیر وابسته (یعنی نتایج) تداخل داشته باشد، به آن متغیر مخدوش کننده (confounding) می گویند.

به عنوان مثال، اگر ارتباطی بین یک متغیر مستقل (IV) و یک متغیر وابسته (DV) وجود داشته باشد، اما این ارتباط به این دلیل است که دو متغیر هر دو تحت تأثیر متغیر سوم (C) قرار دارند. ارتباط بین IV و DV خارجی یا نامربوط (extraneous) است.

متغیر C در این مثال متغیر مخدوش کننده در نظر گرفته می شود. هر زمان که C به طور علّی بر IV و DV تأثیر بگذارد، می‌گوییم IV و DV با C مخدوش می‌شوند.

به منظور تخمین دقیق اثر IV بر DV، محقق باید اثرات C را کاهش دهد.

اگر یک رابطه علّی بین متغیر مستقل و متغیر وابسته شناسایی کنید، این رابطه ممکن است در واقع وجود نداشته باشد زیرا می‌تواند تحت تأثیر وجود یک متغیر مداخله‌گر قرار گیرد. حتی اگر رابطه علت و معلولی وجود داشته باشد، متغیر مداخله گر باز هم ممکن است تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته را کم یا بیش از حد واقعی برآورد کند.

راه های کاهش متغیرهای مخدوش کننده

مهم است که همه متغیرهای مخدوش کننده احتمالی را شناسایی کنید و تأثیر آنها را بر طراحی تحقیق خود در نظر بگیرید تا از روایی یا اعتبار داخلی نتایج خود اطمینان حاصل کنید.

در اینجا چند تکنیک برای کاهش اثرات این متغیرهای مخدوش کننده وجود دارد:

1. تخصیص تصادفی: تصادفی سازی به حذف تأثیر متغیرهای مخدوش کننده کمک می کند. شما می توانید نیمی از افراد خود را به طور تصادفی به یک گروه درمانی و نیمی دیگر را به یک گروه کنترل اختصاص دهید. این اطمینان حاصل می کند که عوامل مخدوش کننده تأثیر یکسانی روی هر دو گروه دارند، بنابراین نمی توانند با متغیر مستقل شما ارتباط داشته باشند.
2. متغیرهای کنترل: این شامل محدود کردن گروه درمان فقط برای شامل افراد با پتانسیل یکسان برای عوامل مخدوش کننده است. به عنوان مثال، می توانید مجموعه موضوعی خود را بر اساس سن، جنس، جمعیت شناختی، سطح تحصیلات، یا وزن (و غیره) محدود کنید تا اطمینان حاصل کنید که این متغیرها در بین همه موضوعات یکسان هستند و بنابراین نمی توانند رابطه علت و معلولی را مخدوش کنند. .
3. طراحی درون شرکت کنندگان: در طراحی درون شرکت کنندگان، همه شرکت کنندگان در هر شرایطی شرکت می کنند.
4. مطالعات مورد-شاهدی: مطالعات مورد-شاهدی عوامل مخدوش کننده را به طور مساوی به هر دو گروه (گروه آزمایش و گروه کنترل) اختصاص می دهند.

مثال متغیرهای مخدوش کننده

فرض کنید می‌خواهیم تأثیر کالری دریافتی (IV) بر وزن (DV) را اندازه‌گیری کنیم. ما باید تلاش کنیم تا اطمینان حاصل کنیم که متغیرهای مخدوش کننده نتایج را تحت تأثیر قرار نمی دهند. این متغیرها می توانند شامل موارد زیر باشند:

• میزان متابولیسم: اگر متابولیسم سریع تری دارید، تمایل دارید کالری را سریعتر بسوزانید.
• سن: سن می تواند تاثیر متفاوتی بر افزایش وزن داشته باشد، زیرا افراد جوان تر نسبت به افراد مسن تر تمایل به سوزاندن کالری دارند.
• فعالیت بدنی: کسانی که ورزش می کنند یا تحرک بیشتری دارند کالری بیشتری می سوزانند و می توانند وزن کمتری داشته باشند، حتی اگر بیشتر مصرف کنند.
• قد: افراد قد بلندتر برای افزایش وزن نیاز به مصرف کالری بیشتری دارند.
• جنسیت: مردان و زنان برای حفظ وزن مشخص نیازهای کالری متفاوتی دارند.

سوالات رایج

1. متغیر مداخله گر در روانشناسی چیست؟

یک متغیر مداخله گر در روانشناسی یک عامل خارجی است که در رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته آزمایش دخالت می کند. این متغیر مورد نظر ما نیست، اما می تواند بر نتیجه تأثیر بگذارد، که منجر به نتایج نادرست در مورد رابطه مورد مطالعه شود.

به عنوان مثال، اگر مطالعه تأثیر زمان مطالعه بر نمرات آزمون باشد، یک متغیر مخدوش کننده ممکن است استعداد ذاتی یا دانش قبلی دانش آموز باشد.

2. تفاوت بین متغیر خارجی (extraneous) و متغیر مخدوش کننده (confounding) چیست؟

متغیر مخدوش کننده نوعی متغیر خارجی است. متغیرهای مخدوش کننده هم بر متغیرهای مستقل و هم متغیرهای وابسته تأثیر می گذارند. آنها مستقیماً بر متغیر وابسته تأثیر می گذارند که یا با متغیر مستقل همبستگی دارند یا به طور علّی بر آن ها تأثیر می گذارند.

متغیر خارجی هر متغیری است که شما در حال بررسی آن نیستید و می تواند بر متغیر وابسته تأثیر بگذارد.

3. سوگیری مخدوش کننده چیست؟

سوگیری مخدوش کننده سوگیری است که نتیجه وجود متغیرهای مخدوش کننده در طراحی مطالعه شما است. اگر ارتباط مشاهده شده تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته را بیش از حد برآورد کند، این به عنوان یک سوگیری مخدوش کننده مثبت شناخته می شود. اگر ارتباط مشاهده شده تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته را دست کم بگیرد، این به عنوان یک سوگیری مخدوش کننده منفی شناخته می شود.

مطالب مرتبط مفید

مطالعه مورد-شاهدی

متغیر مستقل و وابسته

گروه کنترل در برابر گروه آزمایش