روایی معیار
326 Views
روایی معیار یا ملاک(ی) یعنی تا چه میزان یک ابزار دقیقا با ساختاری که قرار است آن را بسنجد همبستگی دارد یا آن را پیش بینی می کند.
دو نوع مختلف از روایی معیار وجود دارد: همزمان و پیش بینی کننده.
روایی معیار مهم است چون بدون آن، ابزار نمی تواند دقیقا موارد مورد ارزیابی را همسو با سایر سنجش های مرتبط ارزیابی کند.
به زبان ساده تر، روایی معیار چیست؟
روایی معیار یا روایی ملاکی روشی برای اعتبارسنجی آزمون‌ها است که میزان همبستگی نمرات موجودی یا مقیاس را با معیارهای خارجی و غیرآزمونی اندازه‌گیری می‌کند (کوهن و سوردلیک، 2005). هدف از این کار نشان دادن این است که نمرات یک سازه پیش بینی کننده نتایج زندگی واقعی است.
به عنوان مثال، زمانی که محققی افسردگی را با یک مقیاس خود گزارشی اندازه گیری می کند، می تواند روایی ملاکی را تعیین کند اگر نمرات این معیار با شاخص های خارجی افسردگی مانند رتبه بندی پزشک، تعداد روزهای از دست رفته کار، یا مدت اقامت در بیمارستان مرتبط باشد.
انواع اعتبار معیار
روایی معیار پیش بینی کننده
روایی پیش بین در صدد است تا نشان دهد نمره آزمون می تواند عملکرد آینده را بر اساس معیار دیگری پیش بینی کند.
هنگام انتخاب سنجش ها برای اهداف شغلی یا تحصیلی، داشتن اعتبار پیش‌بینی خوب مهم است، چون احتمال انتخاب افرادی که در آن زمینه‌ها عملکرد خوبی دارند را افزایش می‌دهد.
اعتبار معیار پیش بینی کننده زمانی مشخص می شود که نشان دهد یک معیار با معیار خارجی ای بعدا اندازه گیری می شود همبستگی دارد.
به عنوان مثال، با اندازه گیری نمرات دانشجویان در یک برنامه تحصیلی و یک دانشگاه ثابت با نمرات قبلی آنها در سطوح A، یک محقق می تواند اعتبار معیار پیش بینی ارزیابی های سطح A را تعیین کند.
اگر همبستگی بالایی وجود داشته باشد، اعتبار معیار پیش بینی هم بالا خواهد بود. به همان شکل، اگر همبستگی کمی وجود داشته باشد یا اصلا وجود نداشته باشد، اعتبار محتوای پیش بینی شده پایین خواهد بود
روایی معیار همزمان
زمانی می گوییم اعتبار معیار همزمان وجود دارد که یک معیار با معیار خارجی ای که در همان زمان اندازه‌گیری می‌شود همبستگی دارد.
به عنوان مثال، زمانی می تواند روایی ملاکی همزمان را بررسی و مشخص کرد که نمرات یک آزمون ریاضی با نمرات آزمون ریاضی دیگری که در همان زمان اجرا می شود همبستگی زیادی داشته باشد.
این رویکرد زمانی مفید است که سازه های اندازه گیری شده مشابه باشند اما ممکن است کاملاً همپوشانی نداشته باشند. در این مورد، مهم است که نشان بدهید معیار مورد مطالعه، واریانس در معیار را بیش از آن چیزی که سایر معیارهای همان سازه می توانند پیش بینی کنند، پیش بینی می کند.
این رویکرد همچنین زمانی مفید است که تمرکز بر نتایج عملی به جای سازه‌های نظری باشد، و در نتیجه اعتبار همزمان اندازه‌گیری باید در رابطه با برخی معیارهای دیگر از یک نتیجه (outcome) مشابه نشان داده شود.
روایی همزمان معمولاً از طریق تحلیل های همبستگی نشان داده می شود، اگرچه روش های دیگری مانند رگرسیون نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
به عنوان مثال، برای ایجاد اعتبار همزمان در یک نظرسنجی جدید، محقق می تواند معیار جدید و معتبر را برای همان گروه از پاسخ دهندگان اجرا کند و پاسخ ها را مقایسه کند یا ابزار جدید را برای پاسخ دهندگان اجرا کند و پاسخ ها را با قضاوت متخصصان مقایسه کند.
توجه به این نکته ضروری است که اعتبار همزمان لزوماً به معنای اعتبار پیش بینی کننده نیست.
نحوه ارزیابی اعتبار معیار
روایی معیار را می توان در موقعیت های مختلف و به دلایل مختلف آزمایش کرد. برخی از روش های رایج برای آزمون اعتبار معیار عبارتند از:
- مقایسه نتایج آزمون با آزمون مشابه دیگری که معتبر شناخته شده است. یکی از مشکلات احتمالی این روش این است که هر دو آزمون ممکن است دارای خطاهای اندازه گیری باشند که تعیین اعتبار هر یک از آزمون ها را دشوار می کند.
- از متخصصان این حوزه بخواهید تا آیتم های موجود در آزمون را بر اساس اینکه تصور می کنند هر آیتم، ساختار مورد آزمایش را تا چه حد مناسب اندازه‌گیری می‌کند، رتبه‌بندی کنند. این روش می تواند زمان بر و پرهزینه باشد و یافتن متخصصان ممکن است دشوار باشد.
- استفاده از نتایج آزمون برای پیش‌بینی برخی نتایج دیگر که مرتبط با سازه در حال اندازه‌گیری است (مثلاً عملکرد شغلی)
- انجام یک تجزیه و تحلیل عاملی از آیتم های موجود در آزمون برای دیدن اینکه آیا آنها به روشی که از لحاظ نظری منطقی باشد با هم خوشه می شوند یا خیر.
توجه به این نکته ضروری است که هیچ روش واحدی قطعی نیست و در صورت امکان باید از چندین روش استفاده کرد.
به طور کلی، آزمایش روایی ملاکی به یک «استاندارد طلایی» نیاز دارد – یک مثال قطعی از چیزی که یک محقق در صدد اندازه‌گیری آن است. با این حال، در روانشناسی و روانپزشکی، چنین «استانداردهای طلایی» فیزیکی یا بیولوژیکی نیستند.
در عوض، روان‌پزشکان معمولاً از مصاحبه‌های بالینی مانند برنامه‌های ارزیابی بالینی در روانپزشکی (SCAN) استفاده می‌کنند و سپس تشخیص‌های ICD-10 یا DSM-IV را برای بیمار اعمال می‌کنند.
با این حال، این کار ممکن است هم از خطای تصادفی و هم از گزارش کم سیستماتیک علائم در مصاحبه‌های بعدی رنج ببرد که دلیلش تکرار این ارزیابی‌های مربوط به وضعیت روانی فرد است.
مثال هایی از روایی وابسته به معیار
تست های هوش (از جمله هوش هیجانی)
آزمون‌های هوش زمانی زمانی اعتبار معیاری دارند که بتوانند به درستی افرادی را که در یک زمینه خاص موفق یا برتر خواهند شد، شناسایی کنند. به عنوان مثال، مقیاس هوش استانفورد-بینت اغلب برای شناسایی دانش آموزانی که ممکن است به خدمات آموزشی ویژه نیاز داشته باشند، استفاده می شود.
از سوی دیگر، آزمون‌های هوش هیجانی می‌توانند پیش‌بینی‌کننده‌های مفیدی برای عملکرد شغلی در سمت‌های خدمات مشتری یا مدیریت یا در هر زمینه‌ای باشند که انتظار می‌رود افراد به شکلی موفقیت آمیز در تیم‌ها با هم کار کنند.
آزمون های هوش اغلب اعتبار مربوط به معیار خود را در مقایسه با یک استاندارد شناخته شده ارزیابی می کنند. به عنوان مثال، یک آزمون هوش جدید ممکن است در برابر مقیاس هوش استانفورد-بینت اعتبار سنجی شود، یا یک آزمون هوش هیجانی ممکن است در مقابل معیاری از عملکرد شغلی معتبر باشد.
اگر مشخص شود که آزمون جدید پیش بینی کننده خوبی برای معیار است، می توان گفت که از روایی معیار برخوردار است. این نمونه ای از اعتبار معیار همزمان است (کنته، 2005).
آزمون های متقاضی کار
نمونه‌های دیگر اعتبار مرتبط با معیار شامل معیارهای آمادگی جسمانی مرتبط با ایمنی در حین کار و معیارهای حافظه یا دانش مرتبط با عملکرد تحصیلی است. همانند آزمون‌های هوش، بهترین پیش‌بینی عملکرد شغلی معمولاً هنگام استفاده از ترکیبی از انواع مختلف معیارها یافت می‌شود.
به طور کلی، اعتبار مرتبط با معیار زمانی قوی‌تر است که معیار (چیزی که می‌خواهید پیش‌بینی کنید) عینی و قابل سنجش باشد، مانند نمرات آزمون یا ارقام فروش.
تشخیص روانپزشکی
تشخیص روانپزشکی یعنی فرآیند طبقه بندی افراد مبتلا به اختلالات روانی با استفاده از ارزیابی بالینی و علامت شناسی.
متداول ترین روش های مورد استفاده برای تشخیص اختلالات روانی، راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) و طبقه بندی بین المللی بیماری ها (ICD) است.
در اینجا، آزمون‌های اعتبار معیار می‌توانند از معیارهای تشخیصی تا اعتبار معیارهای خارجی مورد استفاده برای تأیید یک تشخیص را شامل شود. با این حال، به گفته بسیاری از محققان، DSM نتوانسته است به هدف خود از اعتبار برسد.
سوالات متداول
آیا اعتبار معیار درونی است یا بیرونی؟
اعتبار بیرونی میزانی است که نتایج یک اندازه گیری را می توان تعمیم داد. از آنجایی که روایی ملاک، معیاری است که نشان می دهد یک آزمون تا چه اندازه نتیجه را برای سایر معیارها پیش بینی می کند، این آزمون قابلیت برونی سازی است.
چرا اعتبار معیار به عنوان اعتبار پیش بینی نیز شناخته می شود؟
اعتبار معیار به اعتبار پیش بینی نیز معروف است زیرا معیاری از سازه برای پیش بینی واقعی امتیازات در ارزیابی های دیگر است.
برای اینکه یک آزمون از اعتبار پیش بینی خوبی برخوردار باشد، باید یک رابطه قوی بین نمرات آزمون و رفتار یا عملکرد پیش بینی شده وجود داشته باشد. اگر رابطه کمی بین این دو وجود داشته باشد، پس آزمون ارزش پیش بینی کمی دارد.
تفاوت بین اعتبار معیار و سازه چیست؟
روایی سازه معیاری است که نشان می‌دهد آزمون چقدر خوب آنچه را که قرار است اندازه‌گیری کند، اندازه‌گیری می‌کند.
روایی معیار معیاری است که نشان می دهد یک آزمون تا چه اندازه نتیجه سایر معیارها را پیش بینی می کند. برای اینکه یک آزمون روایی سازه خوبی داشته باشد، آیتم های موجود در آزمون باید با سازه مورد سنجش مرتبط باشند. اما برای اینکه یک آزمون، اعتبار پیش بینی خوبی داشته باشد، باید بین نمرات آزمون و رفتار یا عملکرد پیش بینی شده رابطه قوی وجود داشته باشد.
چگونه می توان اعتبار معیار را افزایش داد؟
چندین راه برای افزایش اعتبار معیار وجود دارد، از جمله (Fink, 2010):
- اطمینان از اینکه محتوای آزمون معرف آن چیزی است که در آینده اندازه گیری می شود
- استفاده از معیارهای معتبر
- اطمینان از شرایط خوب آزمون
- آموزش ارزیابی کنندگان برای داشتن ثبات در امتیازدهی خود
پاسخگوی سوالات و نظرات شما هستیم