ارزیابی انتقادی ادبیات علمی
با توجه به اینکه هر سال حجم زیادی از ادبیات پزشکی منتشر می شود، خواندن هر مقاله برای خوانندگان غیرممکن است. ارزیابی انتقادی ادبیات علمی یک مهارت مهم است که نه تنها برای متخصصان دانشگاهی پزشکی بلکه برایافرادی که در کار بالینی دخیل هستند ضروری است. قبل از ادغام تغییرات در مدیریت بیماران، ارزیابی کامل ادبیات فعلی یا منتشر شده گام مهمی در عمل بالینی است. در واقع این کار برای ارزیابی ادبیات منتشر شده از نظر اعتبار علمی و قابل تعمیم به جامعه بیمار خاص و محیط کار خواننده ضروری است. گامهای سادهای توسط استاندارد تلفیقی برای گزارش بیانیههای آزمایشی، شبکه دستورالعملهای بین دانشگاهی اسکاتلند و چندین منبع دیگر ارائه شده است که در صورت اجرا میتواند به خواننده کمک کند تا از خواندن ادبیات ناقص اجتناب کند و از گنجاندن اطلاعات مغرضانه یا غیرقابل اعتماد در عملکرد ما جلوگیری کند.
ارزیابی انتقادی
“فرآیند بررسی دقیق و سیستماتیک تحقیق برای قضاوت در مورد قابل اعتماد بودن، و ارزش و ارتباط آن در یک زمینه خاص”
-Burls A
هدف ادبیات پزشکی ارائه اطلاعات پزشکی بیطرفانه و دقیق، با پشتوانه شواهد علمی قوی است که میتواند به مراقبت از بیمار کمک کرده و آن را افزایش دهد. با افزایش روزافزون متون علمی (بیش از 12000 مقاله جدید هر هفته به پایگاه داده MEDLINE اضافه می شود)، همگام بودن با ادبیات فعلی می تواند دشوار باشد. ارزیابی انتقادی ادبیات ممکن است به تمایز بین مطالعات مفید و ناقص کمک کند. اگرچه منابع قابل توجهی از ادبیات بررسی شده در دسترس است، مطالعات ناقص ممکن است در منابع غیر قابل اعتماد فراوان باشد. اگر مطالعات ناقص برای هدایت تصمیمات بالینی مورد استفاده قرار گیرند، ممکن است هیچ منفعتی نداشته باشند یا در نتیجه بدتر به ضرر قابل توجهی برسند. بنابراین خوانندگان می توانند با ارزیابی انتقادی ادبیات پزشکی تصمیمات آگاهانه بگیرند.
مراحل برای ارزیابی انتقادی یک مقاله
ارزیابی اولیه یک مقاله منتشر شده در ادبیات باید بر اساس برخی سوالات اصلی باشد. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد: پرسش از نکات کلیدی یادگیری در مقاله، در مورد ارتباط بالینی آن، اگر مطالعه دارای روش شناسی قوی است، اگر نتایج قابل تکرار هستند و ممکن است هرگونه سوگیری یا تضاد منافع وجود داشته باشد. اگر در مورد هر یک از این مراحل تردید جدی وجود داشته باشد، خواننده می تواند در همان مرحله از ادامه خواندن مقاله صرف نظر کند.
سوالات اصلی برای ارزیابی اولیه یک مقاله علمی
- آیا مطالعه هدف (از نظر علمی) مهم جالبی دارد؟
- آیا خروجی یا نتیجه مطالعه ارزش یا اهمیت بالینی مهمی را برای خواننده ارائه می دهد؟
- ایا روش کار قوی و منسجم طراحی شده؟
- آیا خروجی یا نتیجه اولیه درست ارزیابی شده؟
- آیا اندازه نمونه به اندازه کافی بزرگ هست تا تفاوت یا تاثیر قابل اعتماد یا معناداری بیابیم؟
- آیا دلیل محکمی برای شک به اعتبار یافته ها وجود دارد؟ (روش شناسی ضعیف، اندازه نمونه کوچک و متغیرهای مخدوشگر جدی و زیاد)
مقدمه، روش ها، نتایج و الگوی بحث ادبیات علمی
مقدمه – ارزیابی کنید که آیا نیاز (به عنوان کمبود مطالعات در مورد موضوع در ادبیات علمی) و هدف مطالعه (تلاش برای یافتن پاسخ یکی از پرسشهای مهم بیپاسخ مرتبط بالینی) با منطق علمی به درستی توضیح داده شده است. اگر هدف و فرضیه تحقیق به طور واضح تعریف نشده باشد یا یافته های تحقیق با اهداف (یافته های شانسی) متفاوت باشد، نتایج مطالعه مورد تردید قرار می گیرد.
روشها – یک فرضیه علمی کار خوب با پشتوانه یک روش شناسی قوی، پلهای برای انجام یک تحقیق معنادار است. قبل از شروع مطالعه، گروه هایی که باید درگیر شوند و نقاط پایانی مطالعه تعیین می شوند. روش شناسی قوی به چندین جنبه بستگی دارد که باید به درستی مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد [جدول زیر]. روش تجزیه و تحلیل آماری شامل آزمون های الگوی توزیع داده های مطالعه، سطح معنی داری و محاسبه حجم نمونه باید به وضوح در بخش روش ها تعریف شود. داده هایی که فرض الگوی توزیع نرمال را نقض می کنند باید با آزمون های آماری ناپارامتریک تجزیه و تحلیل شوند. حجم نمونه ناکافی می تواند منجر به نتایج منفی کاذب یا خطای بتا شود (خطای بتا = کوری یا نابینایی). تعیین سطح بالاتری از اهمیت، بهویژه هنگام انجام مقایسههای متعدد، میتواند منجر به نتایج مثبت کاذب یا خطای آلفا شود خطای آلفا = توهم ). یک فاصله اطمینان زمانی که در روش مطالعه مورد استفاده قرار می گیرد، اطلاعاتی را در مورد جهت و قدرت اثر ارائه می دهد، برخلاف مقادیر P به تنهایی، که از آن نمی توان بزرگی، جهت یا مقایسه ریسک نسبی بین گروه ها را استنباط کرد. مقدار P به سادگی فرضیه صفر را می پذیرد یا رد می کند، بنابراین باید در ارتباط با فواصل اطمینان گزارش شود. یک دستورالعمل مهم برای ارزیابی و گزارش کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، که برای انتشار در چندین مجله پزشکی بینالمللی اجباری است، بیانیه استاندارد تلفیقی برای گزارش کارآزمایی (CONSORT) است. سایر انجمن های علمی مانند شبکه راهنماهای بین دانشگاهی اسکاتلند، چک لیست هایی را ابداع کرده اند که بسته به نوع روش مطالعه ممکن است به ارزیابی انتقادی مقالات کمک کند.
المان های ارزیابی برای ارزیابی قوی و محکم روش شناسی مطالعه
آیتم ارزیابی | ارزیابی هایی که باید انجام داد |
ثبت نام، اخلاقیات، و تامین بودجه | دریافت رضایت آگاهانه از بیماران و برای هر گونه عکس از بیماران که قرار است نمایش داده شود یا چاپ شود. منبع تامین مالی همانی باشد که نمایش داده شده. تاییدیه از مراجع ذی ربط بر حسب ماهیت یا طراحی مطالعه و ثبت در پایگاه کارآزمایی های بالینی |
طراحی | دقت به توصیف طراحی کارآزمایی، اگر در عنوان مقاله و چکیده مقاله به صورت کارآزمایی تصادفی شده، مشخص شده باشد. |
روش شناسی | انتخاب بیماران، معیارهای ورود و خروج، مداخلات، تصادفی سازی، کورسازی، سنجش های مشخص و شفاف خروجی های اولیه و ثانویه و ابزارهای مورد استفاده برای ارزیابی متغیرهای خروجی. شفافیت راجع به این که چند بار این متغیرها ارزیابی شدند، توسط چه کسی، و این که جمعیت مطالعه چند بار پیگیری شدند. |
شباهت | شرایط مشابه باید هم برای گروه کنترل و هم گروه های مطالعه برقرار بوده باشد به جز مداخله مطالعه. سوگیری معمولا به سمت گروه مطالعه سوق پیدا می کند. برای همین، هر گونه انحراف از روش شناسی – به استثنای مداخله – خودبخود به سوگیری تبدیل می شود. |
تصادفی سازی | این کار سوگیری را برای ارزیابی اثر شانس از بین می برد البته که باید توسط یک رایانه یا قرعه کشی انجام شود وقتی که تصادفی سازی بلوکی مد نظر بوده باشد. |
مخفی سازی تخصیص، ماسک کردن یا کور سازی | تضمین می کند که تمام محققین از تخصیص بیماران به گروه ها نامطلع بوده اند و هیچ گونه کنترلی روی ترتیب تصادفی سازی بیماران در کارآزمایی نداشته اند. این کار برای پیشگیری از تخصیص عمدی یا ناخودآگاه (مغرضانه) ضروری است. |
تخمین اندازه نمونه و آمار | جزئیات نحوه محاسبه اندازه نمونه برای مطالعه توسط تحلیل استقرایی یا پیشین ( a priori) و یا مطالعه پایلوت. قدرت مطالعه مساوی و بالاتر از 80 درصد و بازه اطمینان 95 درصد مناسب هست. اندازه اثر مورد استفاده برای شناسایی تفاوت در متغیر خروجی اولیه که از نظر بالینی مربوط و وارد در نظر گرفته شده. تحلیل تعقیبی معمولا قابل پذیرش نیست. هر گونه تخطی از فرض توزیع داده نرمال. استفاده از آزمون های آماری مناسب. |
جریان شرکت کنندگان | ارزیابی فلوچارت (فلودیاگرام CONSORT) اگر همه بیماران برای مطالعه لحاظ شده اند. اگر ریزشی وجود داشت، مقاله باید دلایل ریزش را توصیف کند. |
پایایی یا اعتمادپذیری | محققین باید مشخص کنند که تمام تلاش خود را کرده اند تا خطای ناشی از شانس را به حداقل برسانند (یعنی chance errors). ارزیابی وجود بیماران ناپایدار که منجر به مقادیر یا ارزیابی هایی می شود که در نقاط مختلف تفاوت پیدا می کنند که اعتمادپذیری یا پایایی را زیر سوال می برد. |
تحلیل نتایج | مشخصات جمعیتی شروع مطالعه، داده های بالینی، نتایج خروجی ها در تک تک گروه های مطالعه، نتایج تحلیل زیرگروه ها یا گروه فرعی |
تعمیم پذیری | سیستم های امتیازدهی، پروتکل های مورد استفاده، ابزارها و تجهیزات مورد استفاده در سنجش متغیرهای خروجی در محل کار ارزیاب موجود هستند. هر گونه انحراف یا استفاده از سیستم های اندازه گیری متفاوت ولو این که شباهت هایی هم داشته باشند می توانند باعث تغییر خروجی شوند. |
محدودیت ها، تفسیر | منابع محدودیت های کارآزمایی و این که آیا تفسیر با نتایج همسویی دارد یا خیر. |
نتایج – بخش نتایج فقط باید یافته های مطالعه را گزارش کند، بدون اینکه تلاشی برای استدلال آنها انجام شود. تعداد کل شرکت کنندگان با تعداد افرادی که از مطالعه حذف شده، انصراف داده یا از مطالعه خارج شده اند باید تجزیه و تحلیل شود. عدم انجام این کار ممکن است منجر به دست کم گرفتن یا تخمین بیش از حد نتایج شود. یک فلوچارت خلاصه حاوی داده های ثبت نام می تواند طبق بیانیه CONSORT ایجاد شود. مقادیر واقعی شامل میانگین با انحراف استاندارد/خطا یا میانه با محدوده بین چارکی باید گزارش شود. ارزیابی کامل بودن – تمام متغیرهای روش مطالعه باید با استفاده از آزمون های آماری مناسب تجزیه و تحلیل شوند. اطمینان حاصل کنید که یافته های بیان شده در نتایج در سایر زمینه های مقاله – چکیده، جداول و شکل ها یکسان است. برای ارائه نتایج مطالعه باید از جداول و نمودارهای مناسب استفاده شود. ارزیابی کنید که آیا نتایج مطالعه قابل تعمیم است و برای محل کار یا جمعیت بیماران ما مفید است یا خیر.
اگرچه نتایج مثبت قابل توجه که از مطالعه به دست آمده بیشتر برای انتشار پذیرفته می شود (سوگیری انتشار)، اما به یاد داشته باشید که نرخ بالای نتایج کاذب متورم در مطالعاتی نشان داده شده است که روش شناسی ناقصی داشتند (به دلیل تصادفی سازی نامناسب یا فقدان تصادفی سازی مناسب، پنهان سازی تخصیص، کور کردن و/یا ارزیابی نتایج از طریق مدل سازی آماری). علاوه بر این، سوگیری انتشار نسبت به مطالعات با نتیجه مثبت منجر به تحریف علمی در بدنه دانش علمی می شود.
بحث و نتیجه گیری – این بحث برای توضیح یا استدلال نتایج مطالعه، از جمله ترک مطالعه و هرگونه تغییر در روش، برای اظهار نظر در مورد اعتبار خارجی مطالعه و بحث در مورد محدودیت های آن استفاده می شود. نویسندگان باید یافتههای خود را در مقایسه با آنچه قبلاً در ادبیات منتشر شده است، گزارش دهند، اگر نتایج مطالعه اطلاعات جدیدی را به ادبیات فعلی اضافه میکند، اگر میتواند مدیریت بیمار را تغییر دهد و اگر یافتهها به مطالعات بزرگتری برای ارزیابی یا تأیید بیشتر نیاز دارند. هنگام نتیجه گیری، تفسیر باید با یافته های واقعی مطابقت داشته باشد. ارزیابی کنید که آیا به سؤالات فرضیه مطالعه به اندازه کافی پرداخته شده است و آیا نتیجه گیری با داده های واقعی توجیه شده است یا خیر. نویسندگان همچنین باید محدودیت های مطالعه خود و پیشنهادات سازنده برای تحقیقات آینده ارائه دهند.
پاسخگوی سوالات و نظرات شما هستیم